Budowa krążka międzykręgowego

  • 12 listopada 2011

Krążek międzykręgowy czyli dysk międzykręgowy, potocznie w skrócie zwany dyskiem, składa się z 3 głównych elementów: jądra miażdżystego, pierścienia włóknistego i blaszek granicznych, które tworzą główne połączenie dysku z trzonami kręgów.

Jądro miażdżyste to półpłynna substancja, która jest podatna i podlega wielokierunkowym obciążeniom. Ze względu na swą budowę jądro miażdżyste ulega deformacjom tj. może zmieniać, modyfikować swój kształt, w zależności od działających na nie sił. Bierze udział w przenoszeniu i rozdzielaniu obciążenia.

Pierścień włóknisty składa się z 6-20 pierścieni zwanych również lamellami, otaczającymi jądro miażdżyste. Centralna część pierścienia włóknistego ułożona jest luźniej i miesza się z jądrem miażdżystym. Pierścienie leżące bardziej obwodowo zbudowane są z włókienek kolagenowych o skośnym przebiegu. W co drugim pierścieniu kierunek przebiegu włókienek jest taki sam. Właśnie z powodu takiej budowy, dysk „nie lubi” zgięcia połączonego z rotacją i skłonem w bok. Samo zgięcie napina równomiernie wszystkie włókienka pierścienia włóknistego, przygotowując je do obciążenia. Rotacja w zgięciu powoduje rozluźnienie połowy włókienek pierścienia oraz napięcie pozostałej połowy. Ponieważ tylko połowa włókien jest napięta dysk staje o połowę słabszy niż w samym zgięciu. Skłon w stronę rotacji nasila ten mechanizm i jeszcze bardziej obciąża krążek międzykręgowy.
Połączenie zgięcia, rotacji i skłonu bocznego w tą samą stroną to najbardziej niekorzystne kierunki ruchów przeciążających dysk. Przeciążenie prowadzi do uszkodzenia pierścienia włóknistego czyli dyskopatii. Czynnikiem dodatkowym jest czas i/lub obciążenie zewnętrzne.
Podobnie do innych struktur więzadłowych, główną funkcją pierścienia włóknistego jest ograniczanie ruchu i stabilizacja dwóch sąsiadujących ze sobą kręgów.

Blaszki graniczne zbudowane są z chrząstki włóknistej i szklistej. Pokrywają jądro miażdżyste wraz z pierścieniem włóknistym od góry i od dołu. Za ich pośrednictwem dysk łączy się z trzonami sąsiednich kręgów. Blaszki graniczne umożliwiają dyfuzję płynów do środka krążka międzykręgowego. Ich funkcją jest również ochrona trzonu kręgu przez przenoszenie i przejmowanie części obciążenia.

Krążek międzykręgowy jest strukturą, która nie ma swoich naczyń krwionośnych. Składniki odżywcze do prawidłowego funkcjonowania pobiera w drodze dyfuzji. Sprzyja temu różnica ciśnień oddziałująca na dysk. W ciągu dnia, wskutek przeważającej pionowej postawy ciała, krążek jest ściskany, a w nocy, podczas snu w pozycji leżącej, ulega rozprężaniu, pobierając wodę i składniki odżywcze. Ten mechanizm zgniatania w dzień i zasysania w nocy powoduje zmianę wysokości ciała w cyklu dobowym. Stąd człowiek rano jest wyższy niż wieczorem.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Copyright Aleksander Kosendiak